ในแต่ละวัน ร่างกายจะต้องใช้พลังงานไม่ว่าจะเป็นวัยไหน ก็จำเป็นที่จะต้องมีตัวช่วยในการบำรุงสมอง เพราะอาหารที่เรารับประทานทุกวันอาจไม่เพียงพอ การทานอาหารเสริม หรือวิตามินบำรุงสมอง จะช่วยให้ร่างกายของเราได้รับสารอาหารที่จำเป็นครบถ้วน
วิตามินที่จำเป็นต่อร่างกาย อาทิ
- วิตามินเอ เป็นวิตามินที่มีส่วนช่วยในการมองเห็น, เพิ่มภูมิคุ้มกัน, ทำให้อาการป่วยหายเร็วขึ้น, ทั้งยังเสริมสร้างให้กระดูก ฟัน และเล็บแข็งแรง นอกจากนี้ยังป้องกันการติดเชื้อในระบบทางเดินอาหาร, ระบบทางเดินหายใจและระบบปัสสาวะ ผิวและผมแข็งแรง ช่วยบรรเทาโรคที่เกี่ยวกับไทรอยด์ได้
- วิตามินบีรวม (B-Complex) ประกอบไปด้วยวิตามิน บี10 ชนิด ได้แก่ บี1 บี2 บี3 บี4 บี5 บี6 บี9 บี12 บี15 และบี17 โดยตัวที่มีการพูดถึงมากที่สุด ได้แก่ วิตามินบี1 บี6 และบี12 มีประโยชน์ช่วยบำรุงเซลล์ประสาทให้แข็งแรง แก้เหน็บชา ช่วยเปลี่ยนกรดแอมิโนทริปโตเฟนให้กลายเป็นสารเซโรโทนินที่จะช่วยให้สงบ มีสมาธิ และยังเป็นโคเอนไซม์(Coenzyme) ช่วยในการทำงานของสมองและระบบประสาท
- วิตามินซี ช่วยในการต้านการเกิดอนุมูลอิสระ ชะลอควาเสื่อมของเซลล์ภายในร่างกาย เป็นสารอาหารที่ร่างกายสร้างเองไม่ได้ ต้องได้รับจากอาหารที่ทานเท่านั้น ซึ่งพบมากในผักและผลไม้ เราจึงควรได้รับวิตามินซีในปริมาณที่เหมาะสมตามที่ร่างกายต้องการเป็นประจำ
- วิตามินอี ช่วยในการต่อต้านอนุมูลอิสระให้กับเซลล์สมอง โดยเฉพาะวัยทำงานซึ่งมักจะมีภาวะความเครียดสูง อนุมูลอิสระจึงมีมาก การได้รับวิตามินอีในแต่ละวันให้เพียงพอ ก็จะช่วยส่งเสริมสุขภาพสมองได้
- วิตามินดี มีหน้าที่หลักในการช่วยดูดซึมแคลเซียม ช่วยให้กระดูกแข็งแรงและป้องกันโรคกระดูกบาง (Osteopenia) และกระดูกพรุน (Osteoporosis) และยังมีบทบาทสำคัญในการควบคุมกระบวนการสำคัญต่างๆ ในร่างกาย เช่น ช่วยลดฮอร์โมนพาราไทรอยด์ (Parathyroid Hormone) ป้องกันการสูญเสียแคลเซียมจากกระดูก เพิ่มการหลั่งฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) ช่วยปรับสมดุลน้ำตาลในเลือดและป้องกันโรคเบาหวาน
- ธาตุเหล็ก เป็นส่วนประกอบสำคัญในเม็ดเลือดแดงที่ทำหน้าที่ขนส่งออกซิเจนไปให้เซลล์ต่างๆ รวมทั้งเซล์สมอง เพื่อใช้ในการผลิตพลังงานสำหรับกระบวนการต่างๆ ทั้งความคิด ความจำ ดังนั้น ธาตุเหล็กจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับการเพิ่มพลังงานให้กับเซลล์สมองของวัยทำงาน
- อาหารประเภทธัญพืช เช่น เมล็ดดอกทานตะวัน เมล็ดงา มีโปรตีนสูง มีไขมันดี และวิตามินเอสูง ขณะเดียวกันก็มีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยเพิ่มสารอาหารกระตุ้นสมองอย่าง แมกนีเซียม ทำให้เลือดไปหล่อเลี้ยงสมองได้ดี เต็มไปด้วยเส้นใยอาหาร มีปริมาณโปรตีนที่เหมาะสม รวมทั้งยังมีโอเมก้าสูง และจะดีมากหากรับประทานเป็นอาหารเช้า เพื่อเพิ่มพลังในวันใหม่
- แปะก๊วย เป็นพืชสมุนไพรที่ใช้ในการรักษาโรคสมองเสื่อม โรคซึมเศร้า อาการหลงๆลืมๆจึงนิยมแนะนำให้ใช้เพื่อปรับปรุงระบบไหลเวียนโลหิตในสมอง เพราะเมื่อสมองขาดเลือดไปหล่อเลี้ยง ย่อมเสื่อมสมรรถภาพและฝ่อไปในที่สุด ส่งผลต่อการกระทำงานและประสิทธิภาพของสมอง และยังมีการสกัดเป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เพื่อบำรุงสมองอีกด้วย
การขาดวิตามิน
- ขาดแบบชัดเจน จนเกิดโรคหรืออาการแสดง เช่น การขาดวิตามินบี 12 และโฟเลต ทำให้เกิดความผิดปกติของเม็ดเลือดแดง, ขาดวิตามินซี ทำให้เหงือกบวม เลือดออกตามไรฟัน เป็นต้น
- ขาดแบบไม่พอเพียง (suboptimal vitamin intake) เช่น ขาดวิตามินบี 12 เพราะกินมังสวิรัติ, โรคประจำตัว, อาการไม่สบายทางกาย ทำให้เกิดอาการอย่างอ่อนเพลีย ไม่สดชื่น การเผาผลาญร่างกายไม่ดี นอนไม่หลับ ผิวพรรณไม่สดใส เป็นต้น ซึ่งแพทย์มักจะซักประวัติและตรวจร่างกาย เพื่อให้ทราบถึงการใช้ชีวิตประจำวัน การรับประทานอาหาร
วิธีการทานวิตามินที่ถูกต้อง
-
กินวิตามินพร้อมอาหารและหลังอาหาร
ช่วงเวลาสำหรับการรับประทานวิตามินคือ ทานพร้อมอาหารและหลังอาหารเพื่อการดูดซึมที่ดีที่สุด แต่ก็มีวิธีทานวิตามินให้ได้ผลดี คือ วิตามินบีรวมและวิตามินซี ควรรับประทานพร้อมอาหารเช้า กลางวัน เย็น เพื่อให้วิตามินอยู่ในระดับสูงตลอดทั้งวัน ส่วนวิตามินเอ ดี อี เคที่ละลายได้ดีในไขมัน ควรทานพร้อมมื้ออาหารที่มีไขมัน และถ้าต้องทานวิตามินในมื้อเดียวให้เลือกมื้อที่ใหญ่ที่สุดของวัน หรือทานครึ่งหนึ่งหลังอาหารเช้า ครึ่งหนึ่งหลังอาหารเย็นก็ได้เช่นกัน
-
ไม่กินพร้อมชากาแฟ
เครื่องดื่มประเภทชาและกาแฟไม่ควรกินพร้อมกับทั้งวิตามิน และยารักษาโรค เนื่องจากเครื่องดื่มเหล่านี้สามารถเข้าไปขัดขวางการดูดซึมสารอาหารภายในกระเพาะได้ ทางที่ดีคือกินวิตามินก่อนสัก 2-3 ชั่วโมงแล้วค่อยดื่มชากาแฟจะดีกว่า
-
ไม่กินวิตามินเกินความจำเป็น
การรับประทานพร้อมกันเป็นกำๆ อาจทำให้ตับและไตทำงานหนัก และเกิดวิตามินตีกันได้ อย่างไรก็ตามหากเป้าหมายในการรับประทานวิตามินของคุณคือต้องการมีสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืน ต้องการวิตามินเสริมที่ตรงกับความต้องการและได้ประโยชน์มากที่สุด ควรอยู่ในการดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
